TÜRKÇE

 Pîrî Reis(1465/70, Gelibolu – 1554, Kahire), Osmanlı Türkü denizci ve kartograf. Asıl adı Muhyiddin Pîrî Beydir. Künyesi Ahmet ibn-i el-Hac Mehmet El Karamani'dir. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır.

                            

HAYATI

 Çocukluğu ve gençlik yılları

Karamanlı bir ailenin çocuğu olan Ahmet Muhyiddin Pîrî'nin ailesi II. Mehmed devrinde padişahın emri ile Karaman'dan İstanbul'a göç ettirilen ailelerdendir. Aile bir süre İstanbul'da yaşamış, sonra Gelibolu'ya göç etmiştir. Pîrî Reis'in babası Karamanlı Hacı Mehmed, amcası ise ünlü denizci Kemal Reis'tir.

 

 Denizciliğe adım

Pîrî Reis 1481'de Akdeniz'de korsanlık yapmakta olan amcası Kemal Reis'in yanında denize açıldı. 1487’de amcası ile birlikte İspanya’daki Müslümanlar’ın yardımına gitti. Pîrî, denizciliğe amcası Kemal Reis'in yanında başladı; 1487-1493 yılları arasında birlikte Akdeniz'de korsanlık yaptılar; Sicilya, Korsika, Sardinya ve Fransa kıyılarına yapılan akınlara katıldılar. 1486'da Endülüs'te Müslümanların hâkimiyetindeki son şehir olan Gırnata'da katliama uğrayan Müslümanlar Osmanlı Devleti'nden yardım isteyince o yıllarda deniz aşırı sefere çıkacak donanması bulunmayan Osmanlı Devleti, Kemal Reis'i Osmanlı Bayrağı altında İspanya'ya gönderdi. Bu sefere katılan Pîrî Reis, amcası ile birlikte Müslümanları İspanya'dan Kuzey Afrika'ya taşıdı.

 

 Osmanlı Donanması'na katılması

Venedik üzerine sefer hazırlığına girişen II. Beyazid'in Akdeniz'de korsanlık yapan denizcileri Osmanlı donanmasına katılmaya çağırması üzerine 1494'te amcası ile birlikte İstanbul'da padişahın huzuruna çıktı ve birlikte donanmanın resmî hizmetine girdiler. Daha sonra Osmanlı Donanması'nın Venedik Donanması'na karşı sağlamaya çalıştığı deniz kontrolü mücadelesinde Osmanlı donanmasında gemi komutanı olarak yer aldı, böylece ilk kez savaş kaptanı oldu. Yaptığı başarılı savaşların sonucunda Venedikliler barış istediler ve iki devlet arasında bir barış anlaşması yapıldı. Pîrî Reis, 1495-1510 yıllarında İnebahtı Sancağı, Moton, Koron, Navarin, Midilli, Rodos gibi deniz seferlerinde görev aldı. Akdeniz'de yaptığı seyirler sırasında gördüğü yerleri ve yaşadığı olayları, daha sonra Kitab-ı Bahriye adıyla dünya denizciliğinin de ilk kılavuz kitabı olma özelliğini taşıyacak olan kitabının taslağı olarak kaydetti.

 

Pîrî Reis, 1511'de amcasının bir deniz kazasında ölümünden sonra Gelibolu'ya yerleşti. Barbaros Kardeşler'in idaresi altındaki donanmada halaoğlu Muhiddin Reis ile Akdeniz'de bazı seferlere çıktıysa da daha çok Gelibolu'da kalıp haritaları ve kitabı üzerinde çalıştı. Bu haritalardan ve kendi gözlemlerinden yararlanarak 1513 tarihli ilk dünya haritasını çizdi. Atlas Okyanusu, İber Yarımadası, Afrika'nın batısı ile yeni dünya Amerika'nın doğu kıyılarını kapsayan üçte birlik parça, bu haritanın günümüzde elde bulunan bölümüdür. Bu haritayı dünya ölçeğinde önemli kılan, günümüze kalmamış olan,[kaynak belirtilmeli] Kristof Kolomb'un Amerika haritasındaki bilgileri içeriyor olması rivayetidir.

 

Barbaros Kardeşler, 1515 yılında dünyanın en büyük deniz güçlerinden birisini oluşturmuş ve Kuzey Afrika'da fetihler yapmışlardı. Pîrî Reis, Oruç Reis'in kaptanlarından birisi olarak hediye sunmak üzere yardımını bekledikleri Yavuz Sultan Selim'e gönderildiğinde Yavuz'un yardım olarak verdiği iki savaş gemisi ile geri döndü. Pîrî Reis, 1516-1517 yıllarında İstanbul'a geldiğinde tekrar Osmanlı donanmasının hizmetine girdi; Derya Beyi (Deniz Albayı) rütbesini aldı ve Mısır seferine gemi komutanı olarak katıldı. Donanmanın bir kısmı ile Kahire'ye geçip Nil Irmağı'nın haritasını çizme fırsatı buldu.

 

Pîrî Reis, İskenderiye'nin ele geçirilmesinde gösterdiği başarılar ile padişahın övgüsünü kazandı ve sefer sırasında haritasını padişaha sundu. Günümüzde bu haritanın bir parçası mevcuttur, diğer parçası kayıptır. Bazı tarihçilere göre, Osmanlı padişahı dünya haritasına bakmış ve "Dünya ne kadar küçük..." demiştir. Sonra da, haritayı ikiye bölmüş ve "biz doğu tarafını elimizde tutacağız.." demiştir.. Padişah, daha sonra 1929'da bulunacak olan diğer yarıyı atmıştır. Bazı kaynaklarca, günümüzde bulunamamış olan doğu yarısını, Hint Okyanusu'nun ve onun Baharat yolunun kontrolünü ele geçirmek için Padişahın yapacağı olası bir sefer için kullanmak istediği bile iddia edilmektedir.

 

Pîrî Reis seferden sonra, tuttuğu notlardan Bahriye için bir kitap yapmak amacıyla Gelibolu'ya döndü. Derlediği denizcilik notlarını bir Denizcilik Kitabı (Seyir Kılavuzu) olan Kitab-ı Bahriye'de bir araya getirdi.

 

Kanûnî Sultan Süleyman'ın dönemi, büyük fetihler dönemiydi. Pîrî Reis, 1523'deki Rodos seferi sırasında da Osmanlı Donanması'na katıldı. 1524'te Mısır seyrinde kılavuzluğunu yaptığı sadrazam Pargalı Damat İbrahim Paşa'nın takdiri ve desteğini kazanınca, 1525'te gözden geçirdiği Kitab-ı Bahriye'sini İbrahim Paşa aracılığıyla Kanuni'ye sundu.

Pîrî Reis'in 1526'ya kadar olan yaşamı Kitab-ı Bahriye'den izlenebilir. Pîrî Reis, 1528'de, ilkinden daha içerikli ikinci dünya haritasını çizdi.

 

1533 yılında Barbaros Hayreddin Paşa kaptan-ı derya olunca Pîrî Reis de Derya Sancak Beyi (Tümamiral) unvanı aldı. Pîrî Reis, sonraki yıllarda, güney sularında devlet için çalıştı. Barbaros'un 1546'da ölümünün ardından Mısır Kaptanlığı (Hint Denizleri Kaptanlığı da denilirdi) yaptı, Umman Denizi, Kızıl Deniz ve Basra Körfezi'ndeki deniz görevlerinde yaşlandı. Osmanlı donanmasında yaptığı son görev idamıyla sonuçlanan Mısır Kaptanlığı oldu.

 

ÖLÜMÜ

Pirî Reis, Kanûnî devrinde Portekiz ile sürekli savaş halindeydi. 80 yaşındayken Aden şehrindeki Arap isyanını bastırmakta başarılı olduğu için kendisine yeni bir görev verildi. Süveyş'ten donanma ile Basra'ya gidip, buradaki 15.000 askeri ve diğer gemileri de yanına alarak, Hürmüz Adası'nı ele geçirmesi istendi. Bu adaya mümkün olduğunca Portekizlilere bulaşmadan ulaşması isteniyordu. Hint Okyanusu'na otuz civarı gemi ile açılan Pîrî Reis, kendisinden iki kat sayıca fazla Portekiz gemisini burada yenmeyi başardı. Savaştan kurtulup kaçan kimi Portekizliler Hürmüz adasındaki kaleye sığındı. Kalenin etrafı sarıldı fakat buradaki Portekiz garnizonu hazırlıklı olduğu için işgal edilemedi. Kuşatma kaldırıldı. Bazı tarihçiler bu kuşatmanın kaldırılma nedeninin Pîrî Reis'in Portekizlilerden rüşvet alması olduğunu iddia ederler. Bölge halkının Portekizlilere yardımı üzerine kızan Pîrî Reis, burayı yağmaladı.

 

Bu yağma onu idam sürecine götüren olayı başlattı. Basra valisi Ramazanoğlu Kubad Paşa'dan yardım istedi. Fakat vali onu bu yağmadan dolayı tutuklamak ve mallarına el koymak istedi. Portekiz donanmasının geniş bir kuvvetle Basra körfezini kapatmak üzere yola çıktığını haber aldı. Pîrî Reis'in donanması bakım ve onarım yaptırıyordu. Portekizlilerin ablukasına maruz kalmamak için askerlerini bırakarak 3 gemi ganimet ile Süveyş'teki donanma merkez tersanesine geri döndü. Basra valisinin şikayeti Mısır valisine ulaştı. Pîrî Reis tutuklandı. Mısır valisinden divana iletilen konuda Pîrî Reis kuşatmayı kaldırmak ve donanmayı bırakmak suçlarından yargılandı. Kendisi bakımsız donanma ile denize açılmasının sakıncalarını dile getirdiyse de suçlu bulunmasına engel olamadı. Kanûnî Sultan Süleyman'ın fermanı üzerine 1553'te Kahire'de boynu vurularak idam edildi. İdam edildiğinde 80 yaşının üzerinde olan Pîrî Reis'in terekesine devletçe el konuldu.

 

POPÜLER KÜLTÜRDEKİ YERİ

Ubisoft'un yapımcılığını üstlendiği Assassin's Creed: Revelations adlı oyunda Pîrî Reis, donanma için çalışan ve suikastçı birliğinin üyesi olan önemli bir karakter olarak oyuna eklenmişti. Ayrıca Pîrî Reis, bu oyunda bomba yapımında usta biri olarak dünyaya tanıtılmıştı.

 

BAŞLICA ESERLERİ

·Kitab-ı Bahriye

·Pîrî Reis Haritası

·Hadikat'ül Bahriye

·Bilad-ül Aminat

·Eşkalname

​

ENGLISH

 Piri Reis (1465/70, Gallipoli – 1554, Cairo) was an Ottoman Turkish sailor and cartographer. His real name is Muhyiddin Piri Bey. His dog name is Ahmet ibn Al-Hajj Mehmet Al-Karamani. He is known for his world maps showing America and his nautical book Kitab-ı Bahriye.

 

​

LIFE

 

 Childhood and teenage years

Ahmet Muhyiddin Piri'S family, who was born to a karamanid family, was the son of ii. He is one of the families who migrated from Karaman to Istanbul by order of the Sultan during the reign of Mehmed. The family lived in Istanbul for a while, then migrated to Gallipoli. Piri Reis ' father was Haji Mehmed of Karamanli, and his uncle was the famous sailor Kemal Reis.

 

 

 Step into seafaring

Piri Reis sailed alongside his uncle Kemal Reis, who was engaged in piracy in the Mediterranean in 1481. In 1487 he went with his uncle to the aid of the Muslims in Spain. Piri began seafaring under his uncle Kemal Reis; between 1487 and 1493 they pirated in the Mediterranean together; they participated in raids on the coasts of Sicily, Corsica, Sardinia and France. In 1486, when the Muslims who were massacred in Girnata, The Last City under Muslim rule in Andalusia, asked the Ottoman State for help, the Ottoman State, which did not have a Navy to go overseas in those years, sent Kemal Reis to Spain under the Ottoman flag. Piri Reis, who participated in this expedition, along with his uncle transported Muslims from Spain to North Africa.

 

Joining the Ottoman navy II, who attempted to prepare an expedition to Venice. After beyazid called on sailors engaged in piracy in the Mediterranean to join the Ottoman navy, he appeared before the Sultan in Istanbul with his uncle in 1494, and together they entered the official service of the Navy. He then took part as a ship commander in the Ottoman navy in the Ottoman navy's struggle for naval control against the Venetian Navy, thus becoming a war captain for the first time. As a result of his successful Wars, The Venetians wanted peace, and a peace treaty was concluded between the two states. Piri Reis, 1495-1510 Inebahti Sanjak, Moton, Koron, Navarin, Lesbos, Rhodes took part in such naval expeditions. He recorded the places he saw during his travels in the Mediterranean and the events he experienced as a draft of his book, which would later be the first guide book of world navigation under the name Kitab-ı Bahriye.

 

 

Piri Reis settled at Gallipoli after the death of his uncle in a naval accident in 1511. Although he went on some expeditions in the Mediterranean with Halaoglu Muhiddin Reis in the Navy under the direction of the Barbaros brothers, he mostly stayed at Gallipoli and worked on his maps and book. He drew the first map of the world, dated 1513, using these maps and his own observations. A third part covering the Atlantic Ocean, the Iberian Peninsula, the west of Africa and the east coast of the New World America is the part of this map that is available today. What makes this map important on a world scale is the rumor that Christopher Columbus contains information on the map of America, which has not survived to this day.

 

 

In 1515, the Barbaros brothers formed one of the greatest naval powers in the world and made conquests in North Africa. When Piri Reis was sent to Yavuz Sultan Selim, where they were waiting for his help to offer gifts as one of the captains of Oruç Reis, he returned with two warships that Yavuz had given as help. Piri Reis entered the service of the Ottoman navy again when he arrived in Istanbul in 1516-1517; he received the rank of Derya Bey (Naval colonel) and joined the Egyptian expedition as a ship commander. He had the opportunity to cross into Cairo with part of the Navy and draw a map of the Nile river.

 

Piri Reis won the Sultan's praise for his achievements in the capture of Alexandria and presented his map to the Sultan during the expedition. Today, one part of this map exists, the other part is lost. According to some historians, the Ottoman Sultan looked at the world map and said, "how small the world is..., "he said. And then he split the map in half and said, "We will keep the east side in our hands.., "he said.. The Sultan threw out the other half, which would later be found in 1929. It is even claimed by some sources that he wanted to use the eastern half, which has not been found today, for a possible expedition by the Sultan to take control of the Indian Ocean and its Spice Route.

 

 

After the expedition, Piri Reis returned to Gallipoli to make a book for the Navy from the notes he kept. He collected his nautical notes in Kitab-ı Bahriye, a nautical book (navigational guide).

 

 

The reign of Suleiman The Magnificent was a period of great conquests. Piri Reis also joined the Ottoman Navy during the Rhodes expedition of 1523. In 1524, when he gained the appreciation and support of Grand Vizier Pargalı Damat Ibrahim Pasha, whom he guided in the course of Egypt, he presented his Kitab-ı Bahriye, which he revised in 1525, to Kanuni through Ibrahim Pasha.

 

Piri Reis ' life up to 1526 can be traced from Kitab-ı Bahriye. Piri Reis, in 1528, drew a map of the second world, more important than the first.

 

 

In 1533, when Barbaros Hayreddin Pasha became navy commander, Piri Reis also received the title of Sanjak Bey of Derya (Admiral). In the following years, Piri Reis worked for the state in southern waters. After Barbaros ' death in 1546, he was made captain of Egypt (also called Captain of the Indian seas), aged in naval duties in the Omani Sea, the Red Sea and the Persian Gulf. His last assignment in the Ottoman navy was as captain of Egypt, which resulted in his execution.

 

​

DEATH

Piri Reis was at constant war with Portugal during his reign. At the age of 80, he was given a new assignment for his success in suppressing the Arab revolt in the city of Aden. Suez was asked to go to Basra with the Navy and capture the island of Hormuz, taking with him 15,000 soldiers and other ships there. He was asked to reach this island as far as possible without infecting the Portuguese. Piri Reis, who sailed into the Indian Ocean with about thirty ships, managed to defeat twice as many Portuguese ships as he did here. Some Portuguese who escaped the war took refuge in the castle on the island of Hormuz. The castle was surrounded but could not be occupied because the Portuguese Garrison here was prepared. The siege was lifted. Some historians claim that the reason for the lifting of this siege was that Piri Reis took bribes from the Portuguese. Angered by the help of the people of the region to Portuguese, Piri Reis plundered this place.

 

 

This looting started the event that led him to the execution process. Basra governor Ramazanoglu asked Kubad Pasha for help. But the governor wanted to arrest him for this looting and confiscate his property. He received news that the Portuguese navy was on its way to close the Persian Gulf with a large force. Piri Reis ' Navy was carrying out maintenance and repairs. Leaving his troops to avoid the blockade of the Portuguese, he returned with 3 ships of booty to the Naval central shipyard in Suez. The complaint of the governor of Basra reached the governor of Egypt. Piri Reis has been arrested. In the matter passed from the governor of Egypt to the court, Piri Reis was tried for the crimes of lifting the siege and abandoning the Navy. Although he himself expressed the drawbacks of sailing with the unoccupied Navy, he could not prevent him from being found guilty. He was executed by shooting himself in the neck in Cairo in 1553 on the Edict of Suleiman the magnificent. Piri Reis, who was over 80 years old when he was executed, was confiscated by the state.

 

 

PLACE IN POPULAR CULTURE

In Assassin's Creed: Revelations, produced by Ubisoft, Piri Reis was added to the game as an important character who works for the Navy and is a member of the Assassin's squad. In addition, Piri Reis was introduced to the world as a master of bomb making in this game.

 

 

MAJOR WORKS

-Kitab-ı Bahriye

-Piri Reis Map

-Hadikat'ul Bahriye

-Bilad-ul Aminat

-Description